Η αιμομιξία είναι το ζευγάρωμα στενά συγγενών γατών μεταξύ τους. Οι άνθρωποι έχουν συνειδητοποιήσει κατά τη διάρκεια των χιλιετιών ότι αυτή η πρακτική μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητες γενετικές ανωμαλίες. Παρά το γεγονός ότι αυτή η πρακτική ιστορικά πραγματοποιούνταν από ορισμένους πολιτισμούς σε παλαιότερες εποχές, σήμερα, και μόνο η σκέψη της προκαλεί ανατριχίλα. Γενικά θεωρείται ανήθικη και αποφεύγεται σθεναρά.
Οι γάτες, ωστόσο, δεν έχουν τέτοιους ενδοιασμούς. Από καθαρά βιολογική άποψη, ο πρωταρχικός τους σκοπός είναι να επιβιώσουν αρκετά ώστε να συνεχίσουν την καταγωγή τους μέσω της αναπαραγωγής, και μια μη στειρωμένη γάτα θα επιδιώξει να εκπληρώσει αυτόν τον σκοπό. Γι’ αυτές, η επιλογή του συντρόφου είναι ασήμαντη για την επίτευξη του στόχου τους. Έτσι, αν τους δοθεί η ευκαιρία και υπό τις κατάλληλες συνθήκες, οι γάτες θα ζευγαρώσουν πρόθυμα.
Είναι φυσικό για τις γάτες η αιμομιξία;
Στη φύση, οι γάτες και τα περισσότερα άλλα ζώα θα κάνουν αιμομιξία αν χρειαστεί. Είναι αξιοσημείωτο, ωστόσο, ότι τα περισσότερα άγρια ζώα έχουν μια έμφυτη παρόρμηση να αποφεύγουν την αιμομιξία αν είναι δυνατόν. Με άλλα λόγια, το τελευταίο είναι ενστικτωδώς προτιμότερο αν υπάρχει επιλογή μεταξύ ενός στενού μέλους της οικογένειας και ενός μη συγγενικού ατόμου. Όμως η αιμομιξία σίγουρα συμβαίνει ως φυσικό φαινόμενο σε πολλούς πληθυσμούς άγριων γατών.
Είναι απορίας άξιον το γεγονός ότι δεν υπάρχουν πιο ορατές και επιζήμιες γενετικές αναπηρίες που επικρατούν σε αυτούς τους πληθυσμούς. Ένας προτεινόμενος λόγος γι’ αυτό είναι ότι τα ελαττωματικά γονίδια μπορούν να ξεπεράσουν ή να προσαρμοστούν στο ελάττωμα πριν αυτό εκφραστεί σε φυσικό ή φαινοτυπικό επίπεδο. Φαίνεται ότι τα οικόσιτα ζώα ή τα ζώα σε αιχμαλωσία δεν μπορούν να προσαρμοστούν με τον ίδιο τρόπο και, επομένως, οι επιπτώσεις της αιμομιξία θα γίνουν νωρίτερα αντιληπτές.
Οι 4 λόγοι για τους οποίους οι γάτες κάνουν αιμομιξία
Παρόλο που μπορεί να υπάρχει μια αυτόματη τάση να αποφεύγεται το ζευγάρωμα με τα στενά μέλη της οικογένειάς τους, αυτή δεν τηρείται πάντα, ιδίως σε οικιακά ή αστικά περιβάλλοντα. Οι γάτες θα ζευγαρώσουν με ευκολία με έναν γονέα ή αδελφό, και να γιατί:
1. Δεν υπάρχουν άλλα διαθέσιμα ζευγάρια
Οι γάτες που ζουν σε απομονωμένες περιοχές με ελάχιστη ή καθόλου πρόσβαση σε άλλους πληθυσμούς θα αναπαραχθούν φυσιολογικά για να συνεχίσουν να αναπαράγονται. Ακολουθούν απλώς τα ένστικτά τους και τα καταφέρνουν υπό αυτές τις συνθήκες.
2. Οι γάτες δεν έχουν την ίδια κατανόηση ή έναν στενό συγγενή που έχουν οι άνθρωποι
Οι γάτες δεν φαίνεται να αναγνωρίζουν τους οικογενειακούς δεσμούς με τον ίδιο τρόπο που το κάνουν οι άνθρωποι. Συχνά παρατηρείται ότι οι γονείς και οι απόγονοί τους και οι αδελφές γάτες φαίνεται να μοιράζονται έναν ιδιαίτερο δεσμό. Ωστόσο, αυτός ο δεσμός δεν εμποδίζει αυτές τις στενά συγγενικές γατούλες να αναπαράγονται μεταξύ τους. Λαμβάνοντας υπόψη το έμφυτο πρωταρχικό βιολογικό ένστικτο της αναπαραγωγής, η συγγένεια αυτή είναι άσχετη.
3. Δεν κατανοούν τους κινδύνους που ενέχει η αιμομιξία
Οι γάτες δεν κατανοούν τους κινδύνους που ενέχει η αιμομιξία . Οι γάτες δεν βλέπουν τα ελαττώματα κάθε είδους με τον ίδιο τρόπο που τα βλέπουν οι άνθρωποι. Σίγουρα δεν υπάρχει κατανόηση της έννοιας της αιτίας και του αποτελέσματος και δεν υπάρχει περίπτωση να συνειδητοποιήσουν ποτέ ότι το ζευγάρωμα με το στενό μέλος της οικογένειάς τους είχε ως αποτέλεσμα ένα συγκεκριμένο ελάττωμα στους απογόνους τους.
4. Δεν είναι στειρωμένα
Αυτός ο τελευταίος λόγος για τον οποίο οι γάτες κάνουν ενδογαμία εμπίπτει πλήρως στη σφαίρα της ανθρώπινης ευθύνης. Κανένα γενετικά ελαττωματικό γατάκι δεν θα έπρεπε ποτέ να γεννηθεί αν δεν γινόταν απρογραμμάτιστη αιμομιξία. Οι γάτες σε κατάσταση καύλας είναι εξαιρετικά αποτελεσματικές στην εύρεση συντρόφου και το αντίστροφο. Ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλιστεί η πρόληψη απρογραμμάτιστων γεννήσεων είναι η στείρωση γατών που δεν θα χρησιμοποιηθούν ή δεν θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για αναπαραγωγή. Τα γατάκια θα πρέπει να στειρώνονται πριν φτάσουν σε ηλικία 6 μηνών.
Προβλήματα αναπαραγωγής
Υπάρχουν πολλές βλαβερές συνέπειες της αιμομιξίας. Τα γενετικά προβλήματα και οι ασθένειες είναι συχνά ειδικά για συγκεκριμένες φυλές που προκύπτουν από την επιλεκτική αναπαραγωγή. Ορισμένα ελαττώματα επιλέγονται συνειδητά κατά την αναπαραγωγή, καθώς θεωρούνται χαριτωμένα ή ελκυστικά, όπως τα διπλωμένα αυτιά της Scottish Fold, το επίπεδο πρόσωπο της Περσικής ή η έλλειψη τριχώματος της Sphynx.
Ασθένεια
Ενώ ορισμένοι από αυτούς τους φαινότυπους μπορεί να είναι σχετικά ακίνδυνοι (ορισμένοι δεν είναι), μπορεί να συνοδεύονται από υψηλότερο επιπολασμό άλλων γενετικών ασθενειών, όπως η πολυκυστική νεφροπάθεια, η κώφωση, η υπερτροφική μυοκαρδιοπάθεια και η προοδευτική ατροφία του αμφιβληστροειδούς, για να αναφέρουμε μόνο μερικές.
Νεκρογέννητα γατάκια
Η αιμομιξία μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μικρές γέννες ή θνησιγενή γατάκια. Αυτός είναι ο τρόπος της Φύσης να προστατεύει τη γονιδιακή δεξαμενή διασφαλίζοντας ότι τα αδύναμα άτομα δεν επιβιώνουν για να αναπαραχθούν. Τα άτομα που επιβιώνουν μπορεί να γίνουν στείρα, να έχουν γενικά αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα και να είναι πιο ευάλωτα στις λοιμώξεις.
Ευτυχώς, αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Εάν οι στενοί συγγενείς αναπαράγονται και δεν υπάρχει ήδη ιστορικό αιμομιξίας στην καταγωγή, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μην υπάρχουν αξιοσημείωτες αρνητικές επιπτώσεις στους απογόνους. Όσο περισσότερες περιπτώσεις αιμομιξίας υπάρχουν σε μια συγκεκριμένη γενεαλογική γραμμή, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες εμφάνισης γενετικών διαταραχών.
Τι είναι η επιλεκτική αναπαραγωγή;
Σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, η επιλεκτική αναπαραγωγή είναι η αιμομιξία. Με την επιλεκτική αναπαραγωγή, οι γονείς που παρουσιάζουν προτιμώμενα παρόμοια χαρακτηριστικά αναπαράγονται μεταξύ τους για να εκφράσουν το χαρακτηριστικό με κάθε επόμενο γεγονός αναπαραγωγής. Αυτή η πρακτική δεν βελτιώνει τη γενετική ποικιλομορφία, η οποία είναι επιστημονικά αποδεκτή για τη βελτίωση και την ενίσχυση ενός είδους.
Όταν οι γάτες αναπαράγονται επιλεκτικά, οι γονείς είναι συχνά στενοί συγγενείς ή τουλάχιστον προέρχονται από παρόμοιες γραμμές αίματος. Ακόμη και όταν δεν είναι, η επιλογή συγκεκριμένων χαρακτηριστικών με τέτοιο τρόπο σημαίνει ότι μεγάλο μέρος του DNA τους είναι ούτως ή άλλως παρόμοιο.
Η επιλεκτική αναπαραγωγή πραγματοποιείται για τη δημιουργία μιας συγκεκριμένης φυλής γάτας με σταθερά χαρακτηριστικά και γνωρίσματα. Δυστυχώς, οι καθαρόαιμες γάτες είναι γενικά πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη γενετικών ασθενειών λόγω γεγονότων ενδογαμίας στην καταγωγή τους.
Πρέπει να αποφεύγεται η αιμομιξία;
Συνολικά, τα όποια προτεινόμενα οφέλη της αιμομιξία, είτε σκόπιμα είτε όχι, αντισταθμίζονται κατά πολύ από τις αρνητικές επιπτώσεις. Παρόλο που η αιμομιξία, μέσω προγραμμάτων επιλεκτικής αναπαραγωγής και αναπαραγωγής γραμμής, πραγματοποιείται υπό αυστηρά ελεγχόμενες συνθήκες, δεν συνιστάται να επιτρέπεται η πραγματοποίησή της υπό οποιεσδήποτε άλλες συνθήκες. Θα μπορούσε κανείς να αμφισβητήσει ακόμη και το κατά πόσο είναι ηθικό να πραγματοποιείται επιλεκτική αιμομιξία ή αναπαραγωγή γραμμής, καθώς οδηγούν σε συνθήκες που επηρεάζουν αρνητικά τους απογόνους.
Σε γενικές γραμμές, λαμβάνοντας υπόψη ότι η αναπαραγωγή πρέπει να οδηγεί σε ισχυρά και βιώσιμα άτομα, η αιμομιξία πρέπει πάντα να αποφεύγεται.
Συμπέρασμα
Αν και είναι φυσικό για τις γάτες να κάνουν ενδογαμία, δεν πρέπει να ενθαρρύνεται. Οι οικόσιτες και οι άγριες γάτες δεν ζουν πια κάτω από “φυσικές” συνθήκες. Ο άνθρωπος έχει παρέμβει στο περιβάλλον και την ύπαρξη των γατών. Για να διασφαλίσουμε τη συνεχή υγεία και τη γενική ευημερία τους ως είδος, πρέπει να συνεχίσουμε να το κάνουμε. Θα πρέπει να εφαρμοστεί η χωριστή διατήρηση των μη στειρωμένων ζώων ή κατά προτίμηση η στείρωση των γατών σε ηλικία αναπαραγωγής, με προτίμηση στη δεύτερη περίπτωση.