Οι κτηνίατροι και οι επιστήμονες δεν κατανοούν πλήρως τα πάντα για τις γάτες, και το πόσο καλά βλέπουν είναι ακόμα ένα από αυτά τα μυστήρια. Οι γάτες είναι κατοικίδια ζώα εδώ και σχεδόν 12.000 χρόνια και εξακολουθούμε να μαθαίνουμε ενεργά γι’ αυτές.
Υπάρχουν πολλοί μύθοι σχετικά με το πόσο καλά βλέπουν οι γάτες, όπως ότι μπορούν να δουν στο σκοτάδι και ότι η όρασή τους είναι καλύτερη από τη δική μας. Αυτές οι συχνά επαναλαμβανόμενες ιδέες μπορούν να κάνουν τις γάτες να φαίνονται σαν υπερφυσικά όντα.
Στην πραγματικότητα, οι γάτες δεν μπορούν να δουν στο απόλυτο σκοτάδι, αλλά διαθέτουν βελτιωμένη όραση σε πιο σκοτεινά περιβάλλοντα χάρη στην ανατομία των ματιών τους.
Μπορούν οι γάτες να δουν στο σκοτάδι;
Μπορεί να έχετε ακούσει ότι μπορούν, αλλά αυτό ισχύει μόνο εν μέρει. Οι γάτες δεν έχουν πραγματική “νυχτερινή όραση” και, όπως και εμείς, δεν μπορούν να δουν σε πλήρη απουσία φωτός.
Ωστόσο, οι γάτες είναι σίγουρα σε θέση να βλέπουν καλύτερα σε περιβάλλοντα με χαμηλό φωτισμό από ό,τι οι άνθρωποι. Αυτό μπορεί να τους φανεί χρήσιμο όταν καταδιώκουν θήραμα τις πρώτες πρωινές ή τις τελευταίες βραδινές ώρες. Αυτές οι ώρες της ημέρας είναι σημαντικές για τις υπαίθριες γάτες. Κυνηγούν για τροφή όταν πολλά μικρά θηράματα είναι πιο ενεργά.
Πολλοί ιδιοκτήτες γατών είναι βέβαιοι ότι η γάτα τους μπορεί, πράγματι, να δει στο σκοτάδι. Έχουν αυτή την εντύπωση επειδή οι γάτες βλέπουν καλά σε χαμηλό ή λίγο φως. Ωστόσο, τα σύγχρονα σπίτια σπάνια είναι εντελώς σκοτεινά και το φως από τις λάμπες του δρόμου, τα ρολόγια και άλλες συσκευές επιτρέπει ακριβώς αρκετό φως για να βλέπει μια γάτα.
Πώς λειτουργεί η όραση των γατών σε χαμηλό φωτισμό;
Τα μάτια τους είναι μεγάλα σε σχέση με το μέγεθος του σώματός τους. Επίσης, οι κάθετες κόρες των ματιών τους μπορούν να διασταλούν σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι η ανθρώπινη κόρη. Αυτά τα χαρακτηριστικά επιτρέπουν την είσοδο όσο το δυνατόν περισσότερου φωτός.
Περνώντας στο κυτταρικό επίπεδο, το μάτι της γάτας περιέχει πολύ μεγαλύτερο ποσοστό ραβδίων σε σύγκριση με το ανθρώπινο μάτι. Τα ραβδία είναι ένας από τους δύο τύπους φωτοευαίσθητων κυττάρων στον αμφιβληστροειδή στο πίσω μέρος του ματιού και μετατρέπουν το εισερχόμενο φως σε ηλεκτρικά σήματα που στη συνέχεια μεταδίδονται στον εγκέφαλο. Τα ραβδία ανιχνεύουν κυρίως το φως και τις σκιές, γεγονός που τα καθιστά ιδιαίτερα σημαντικά στο αμυδρό φως. Τα κωνία, το άλλο κύτταρο που ανιχνεύει το φως, εμπλέκονται κυρίως στην έγχρωμη όραση και τη χωρική οξύτητα.
Τέλος, οι γάτες διαθέτουν ένα ανακλαστικό tapetum στο πίσω μέρος των ματιών τους. Αυτή η περιοχή, γνωστή ως tapetum lucidum, είναι υπεύθυνη για την απόκοσμη πρασινοκίτρινη λάμψη των ματιών των γατών όταν πέφτουν στο φως. Αυτό το στρώμα του ματιού αντανακλά το φως στον αμφιβληστροειδή και επιτρέπει σε περισσότερο φως να χτυπήσει περισσότερα ραβδία.
Πώς συγκρίνεται η όραση της γάτας μου με τη δική μου;
Οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων είναι συχνά περίεργοι για το πώς συγκρίνεται η όραση των γατών με τη δική μας. Οι γάτες μπορούν να βλέπουν πολύ καλύτερα σε χαμηλό φωτισμό από ό,τι εμείς λόγω της ανατομίας των ματιών τους, αλλά τι γίνεται με τη διαύγεια και το χρώμα;
Στην οπτική οξύτητα, υπερέχουμε έναντι των γατών μας. Δεν βλέπουν τον κόσμο τόσο καθαρά όσο εμείς. Συνήθως, οι άνθρωποι έχουν περισσότερα κωνία στον αμφιβληστροειδή τους από τις γάτες, γεγονός που μας επιτρέπει να βλέπουμε πιο ευκρινείς εικόνες και καλύτερη χωρική απεικόνιση.2
Καυχιόμαστε επίσης για την καλύτερη χρωματική όραση από τις γάτες μας. Πιστεύουμε ότι, με βάση τους τύπους των κωνίων στα μάτια τους, οι γάτες δεν βλέπουν τα χρώματα ακριβώς όπως οι άνθρωποι. Αν και δεν γνωρίζουμε τώρα τα πάντα για το πώς οι γάτες αντιλαμβάνονται το χρώμα, πιθανότατα βλέπουν ένα πιο υποτονικό φάσμα.
