Ο διαβήτης είναι μία από τις πιο συχνές ασθένειες που απαντώνται στις ηλικιωμένες γάτες– στην πραγματικότητα, είναι η δεύτερη πιο συχνά διαγνωσμένη ενδοκρινική διαταραχή τους. Δυστυχώς, τα σημάδια του διαβήτη μπορεί να είναι σχετικά μη ειδικά, δεδομένου ότι αρκετές άλλες παθήσεις μπορεί επίσης να μοιράζονται αυτά τα σημάδια, καθιστώντας την έγκαιρη διάγνωση χωρίς τακτικές εξετάσεις δύσκολη. Από αυτά τα σημάδια που πρέπει να προσέξετε, ωστόσο, τα σημάδια της διαβητικής νευροπάθειας, τα οποία είναι παρόντα σε περίπου 8% των διαβητικών γατών, είναι συνήθως λιγότερο διακριτικά και ευκολότερο να εντοπιστούν από τους γονείς των κατοικίδιων ζώων.
Η διαβητική νευροπάθεια είναι η αμφίπλευρη, προοδευτική απώλεια της αίσθησης, των αντανακλαστικών και της δύναμης των άκρων λόγω νευρικής βλάβης από το χρόνια υψηλό σάκχαρο στο αίμα. Ενώ τα νεύρα σε όλο το σώμα μπορούν να επηρεαστούν, στις γάτες συγκεκριμένα, τα οπίσθια άκρα επηρεάζονται σχεδόν πάντα πρώτα, δημιουργώντας μια αναγνωρίσιμη ομάδα σημείων προς παρακολούθηση.
Τα 10 σημάδια διαβητικής νευροπάθειας στις γάτες
Οι κνήμες της γάτας είναι χαμηλότερα στο έδαφος από ό,τι συνήθως όταν περπατούν ή στέκονται, συχνά σε σημείο που αγγίζουν το έδαφος
Αργά επιδεινούμενη αδυναμία και των δύο οπίσθιων άκρων
Αταξία – ασταθές, ταλαντευόμενο βάδισμα
Μειωμένα αντανακλαστικά της σπονδυλικής στήλης
Προπνευστικές ανεπάρκειες – έλλειψη επίγνωσης του πού βρίσκονται τα άκρα στο χώρο, που οδηγεί σε σύρσιμο και σταυροπόδι κατά τη βάδιση, αποτυχία διόρθωσης ενός ποδιού που έχει τοποθετηθεί ή γυρίσει με τη λάθος πλευρά προς τα κάτω
Υποαντανακλαστικότητα – αδύναμα ή ελλιπή επιγονατιδικά αντανακλαστικά (αντανακλαστικό του γόνατος)
Μυϊκή ατροφία – απώλεια της μυϊκής μάζας των οπίσθιων άκρων με την πάροδο του χρόνου
Υπερέσθιση – σημάδια πόνου ή άλλη ευαισθησία των ποδιών. Μπορεί να εμφανιστεί ως υπερβολική περιποίηση, μάσημα, χωλότητα ή μυϊκές συσπάσεις
Αλλαγές στο επίπεδο δραστηριότητας – μειωμένη προθυμία ή ικανότητα να πηδούν, να σκαρφαλώνουν, να ξύνουν και να παίζουν
Η αιτία της διαβητικής νευροπάθειας στις γάτες
Τα επίμονα υψηλά σάκχαρα στο αίμα, ενδεχομένως με γλυκόζη που παρατηρείται και στα ούρα, οδηγούν σε τοξικές συσσωρεύσεις σακχάρου στα κύτταρα που σχετίζονται με τα νεύρα, τα οποία μπορούν να τα υποβαθμίσουν και να τα σκοτώσουν με την πάροδο του χρόνου. Μέχρι και το 90% των διαβητικών γατών μπορεί να εμφανίσει σημάδια προσβεβλημένων νεύρων σε εξειδικευμένες εξετάσεις, και όσο περισσότερο παραμένουν υψηλά τα σάκχαρά τους, τόσο πιο πιθανό είναι να εμφανίσουν νευρολογικά συμπτώματα.
Ποια είναι άλλα σημάδια της διαβητικής νευροπάθειας;
Ενώ όλα τα νεύρα έχουν τη δυνατότητα να προσβληθούν, τα διάφορα είδη έχουν διαφορετικά ευαίσθητα νεύρα. Αν και είναι εξαιρετικά απίθανο να παρατηρηθούν από μόνα τους, άλλα νευρολογικά συμπτώματα που μπορεί να παρατηρηθούν ταυτόχρονα στις γάτες μπορεί να είναι παράλυση του προσώπου, αλλαγές στη διαστολή της κόρης, αλλαγές στη θέση των ματιών ή δυσκολίες στην αναπνοή.
Είναι επίσης πολύ πιθανό η γάτα σας να εμφανίσει και κάποια άλλα συμπτώματα διαβήτη πέραν εκείνων της διαβητικής νευροπάθειας.
Διαβήτης στις γάτες
Οι γάτες (και όλα τα σπονδυλωτά εκτός από τα περισσότερα ψάρια) διαθέτουν ένα όργανο που βρίσκεται κοντά στην αρχή του εντερικού σωλήνα και ονομάζεται πάγκρεας. Το πάγκρεας έχει δύο εργασίες, να παράγει ένζυμα που βοηθούν στην πέψη των τροφών και να παράγει μια ορμόνη που ονομάζεται ινσουλίνη, η οποία ελέγχει πόση γλυκόζη, ή σάκχαρο, εισέρχεται στα κύτταρα σε όλο το σώμα, η οποία στη συνέχεια χρησιμοποιείται για ενέργεια.
Αυτό που γνωρίζουμε ως διαβήτη είναι στην πραγματικότητα ο σακχαρώδης διαβήτης, μια κατάσταση κατά την οποία ένα ζώο αδυνατεί να μετακινήσει τη γλυκόζη στα κύτταρα και αντ’ αυτού συσσωρεύονται επίπεδα στο αίμα.
Ο σακχαρώδης διαβήτης χωρίζεται συχνότερα σε δύο κατηγορίες:
Διαβήτης τύπου 1 – πλήρης έλλειψη των κυττάρων στο πάγκρεας που παράγουν ινσουλίνη, που σημαίνει επομένως ότι υπάρχει ελάχιστη έως καθόλου ινσουλίνη στο σώμα, οδηγώντας σε υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα
Διαβήτης τύπου 2 – έλλειψη παραγωγής ινσουλίνης ή έλλειψη αποτελεσματικότητας ή ανταπόκρισης του οργανισμού στην ινσουλίνη (αντίσταση στην ινσουλίνη), που οδηγεί σε υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Έχει σημασία ο τύπος του διαβήτη;
Ο διαβήτης τύπου 2 είναι μακράν ο πιο κοινός τύπος στις γάτες. Παράγοντες όπως το βάρος, η γενετική και το επίπεδο δραστηριότητας μπορούν να σχετίζονται με τον κίνδυνο μιας γάτας να αναπτύξει διαβήτη κατά τη διάρκεια της ζωής της. Επομένως, ο έλεγχος της διατροφής, του βάρους και των σακχάρων στο αίμα μπορεί επίσης να επιτρέψει σε μια διαβητική γάτα να περάσει δυνητικά σε ύφεση, όπου τα κύτταρά της γίνονται και πάλι πιο κατάλληλα ευαίσθητα στην ινσουλίνη.
Ενώ αυτό έχει σημασία για τις στρατηγικές που βοηθούν μια γάτα με επίμονα υψηλά επίπεδα σακχάρου στο αίμα να ανταποκριθεί στη θεραπεία, ο τύπος αυτός δεν φαίνεται να επηρεάζει άμεσα τη διαβητική νευροπάθεια στις γάτες.
Συνήθεις αιτίες διαβήτη στις γάτες
- Το βάρος, η γενετική και τα επίπεδα δραστηριότητας είναι οι μεγαλύτεροι παράγοντες κινδύνου που συμβάλλουν στον διαβήτη στις γάτες.
- Οι φυλές Μπουρμέζ, Νορβηγικές γάτες μπορεί να είναι πιο επιρρεπείς στην ανάπτυξη διαβήτη.
- Ο διαβήτης παρουσιάζεται στα αρσενικά πολύ συχνότερα από ό,τι στα θηλυκά.
- Κατά μέσο όρο, περισσότερες από τις μισές διαβητικές γάτες είναι υπέρβαρες και οι παχύσαρκες γάτες έχουν περίπου 3,9 φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν διαβήτη από τις αντίστοιχες γάτες με ιδανικό σωματικό βάρος.
- Ο διαβήτης είναι πιο συχνός στις μεσήλικες έως ηλικιωμένες γάτες.
- Ο διαβήτης μπορεί επίσης να παρουσιαστεί παροδικά σε έγκυες γάτες ή δευτερογενώς σε ορισμένες μορφές καρκίνου.
Διάγνωση του διαβήτη
Μετρήσεις γλυκόζης στο αίμα άνω των 400 mg/dl
Επίπεδα φρουκτοζαμίνης άνω των 400 μmol/L
Γλυκόζη στα ούρα
Ιστορικό σχετικών συμπτωμάτων
Θεραπεία του διαβήτη στις γάτες
Επί του παρόντος, υπάρχουν αρκετοί διαφορετικοί τρόποι προσέγγισης της θεραπείας του διαβήτη, γεγονός που είναι εξαιρετικό για τους αιλουροειδείς ασθενείς μας, οι οποίοι μπορεί να ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό ως προς τη συνεργασία τους με τη λήψη φαρμάκων και θεραπειών, την κατανάλωση ειδικών διαιτών ή την τακτική εξέταση των σακχάρων τους.
Ακολουθούν οι κοινές πτυχές της θεραπείας:
Ινσουλίνη – Η ινσουλινοθεραπεία συνίσταται σε καθημερινές ενέσεις κάτω από το δέρμα συμπληρωματικής ινσουλίνης. Αυτό περιλαμβάνει τακτικά προγραμματισμένους ελέγχους των σακχάρων στο αίμα της γάτας για την αξιολόγηση της δοσολογίας της ινσουλίνης, όπως συνιστάται από τον κτηνίατρό της. Οι έλεγχοι σακχάρου μπορούν να γίνουν με δείγματα αίματος αλλά και με συνεχή μόνιτορ γλυκόζης πλέον, τα οποία είναι συνήθως πολύ λιγότερο στρεσογόνα και επιτρέπουν ακριβέστερες μετρήσεις στο σπίτι (το στρες αυξάνει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα).
Δίαιτα – Οι δίαιτες υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεΐνες και χαμηλής περιεκτικότητας σε υδατάνθρακες με πρόσθετη εστίαση στην απώλεια βάρους μπορούν να βοηθήσουν τη γάτα σας να ελέγξει τον διαβήτη της ή ακόμη και να οδηγήσουν σε πλήρη ύφεση. Οι κονσερβοποιημένες ή υγρές δίαιτες προτιμώνται από τις ξηρές, καθώς συνήθως έχουν καλύτερη αναλογία πρωτεϊνών προς υδατάνθρακες και υποστηρίζουν καλύτερα την ενυδάτωση.
Ορισμένες γάτες δεν ανέχονται τις ενέσεις ινσουλίνης ή τις τακτικές διαγνωστικές εξετάσεις, αλλά ορισμένες μπορούν να υποχωρήσουν από αλλαγές στη διατροφή, ακόμη και μόνο από αλλαγές σε υγρή τροφή μόνο, οπότε είναι πάντα καλύτερο να προσπαθείτε όσο το δυνατόν περισσότερο για τη θεραπεία. Σε περιπτώσεις που η διάγνωση αργεί ή δεν ανταποκρίνονται καλά στη θεραπεία, ακόμη και αν κάνουμε τα πάντα, η διαβητική νευροπάθεια είναι πιο συχνή.
Συμπέρασμα
Τα επίμονα υψηλά σάκχαρα στο αίμα λόγω διαβήτη μπορεί να προκαλέσουν τοξική βλάβη στα νεύρα των γατών, γνωστή ως διαβητική νευροπάθεια. Τα σημάδια συχνά περιλαμβάνουν αδυναμία των οπίσθιων άκρων, αστάθεια, μυϊκή απώλεια και χαρακτηριστική πελματιαία στάση. Αν και δεν υπάρχει θεραπεία, ο έλεγχος του διαβήτη μπορεί να διευκολύνει τα συμπτώματα και να επιβραδύνει την εξέλιξη.
Εάν έχετε μια γάτα που εμφανίζει κάποιο από τα προαναφερθέντα σημάδια διαβήτη ή έχετε μια διαβητική γάτα με σημάδια διαβητικής νευροπάθειας, μιλήστε με τον κτηνίατρό σας, καθώς η έγκαιρη αναγνώριση οποιασδήποτε από τις δύο καταστάσεις μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τα αποτελέσματα για το κατοικίδιό σας.
